Giới chức Mỹ ngày 28/1 đã áp lệnh trừng phạt đối với công ty dầu khí quốc gia Venezuela PDVSA. Đây là lệnh trừng phạt tài chính mạnh nhất từ trước tới nay của Washington nhằm gây sức ép lên chính quyền Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro.

Theo lệnh trừng phạt này, Mỹ sẽ phong tỏa các tài sản của PDVSA ở Mỹ, nguồn thu nhập lớn nhất của Venezuela. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton hôm qua tuyên bố sẽ ngăn không cho chính quyền của ông Maduro tiếp cận các tài sản trị giá 7 tỷ USD của PDVSA, đồng thời sẽ khiến lĩnh vực xuất khẩu dầu mỏ của Venezuela thiệt hại khoảng 11 tỷ USD trong năm tới.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton công bố lệnh trừng phạt mới với Venezuela. (Ảnh: Reuters)

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo khẳng định, lệnh trừng phạt mới này không nhằm vào người dân Venezuela, và sẽ không ảnh hưởng đến các hoạt động viện trợ nhân đạo, trong đó có viện trợ thuốc men và thiết bị y tế cho Venezuela.

Xuất khẩu dầu mỏ của Venezuela sang Mỹ có xu hướng giảm dần trong những năm gần đây do sản lượng của Venezuela giảm vì khủng hoảng kinh tế, chính trị kéo dài.

Theo số liệu của Cơ quan quản lý thông tin năng lượng Mỹ, năm 2017, Mỹ nhập khẩu chưa đến 500.000 thùng dầu và các sản phẩm từ dầu/ngày từ Venezuela, giảm mạnh so với 1,2 triệu thùng/ngày năm 2008. Tuy vậy, Venezuela vẫn là nước xuất khẩu dầu thô lớn thứ 3, thứ 4 cho Mỹ hay nói cách khác Venezuela vẫn phụ thuộc khá lớn vào nguồn thu từ xuất khẩu dầu sang Mỹ.

Lệnh trừng phạt của Mỹ đưa ra không lâu sau khi Washington tuyên bố ủng hộ lãnh đạo đối lập Venezuela Juan Guaido tự phong làm tổng thống lâm thời. Động thái của Mỹ đã kéo theo những phản ứng gay gắt từ chính quyền của Tổng thống Maduro. Ông Maduro ngay sau đó đã tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao giữa Washington và Caracas, yêu cầu phái đoàn ngoại giao Mỹ rời Venezuela trong vòng 72 giờ và lệnh đóng đại sứ quán cùng toàn bộ lãnh sự quán Venezuela tại Mỹ.

Nhiều ý kiến cho rằng, Mỹ có thể tính đến một lệnh cấm vận dầu mỏ đối với Venezuela để gây sức ép lên chính quyền của ông Maduro. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, Washington chưa có dấu hiệu sẽ làm như vậy.

Tổng thống Venezuela thề trả đũa Mỹ vì lệnh trừng phạt

Maduro cáo buộc Mỹ đang cố đánh cắp tài sản của Venezuela bằng loạt biện pháp trừng phạt và tuyên bố sẽ hành động pháp lý.

"Tôi đã đưa ra những chỉ dẫn cụ thể cho người đứng đầu tập đoàn dầu khí quốc gia (PDVSA) để bắt đầu hành động chính trị và pháp lý tại các tòa án Mỹ và quốc tế nhằm bảo vệ tài sản của Citgo", Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro phát biểu trên truyền hình quốc gia hôm 28/1, theo AFP. Citgo là công ty con của PDVSA có trụ sở tại Mỹ.

Tuyên bố của Maduro được đưa ra sau khi chính quyền Mỹ công bố loạt biện pháp cấm vận nhằm vào PDVSA, bao gồm đóng băng 7 tỷ USD tài sản của PDVSA ở Mỹ và giới hạn các giao dịch của tập đoàn này, nhằm cắt nguồn thu ngoại tệ từ dầu mỏ cho chính phủ của Maduro. Quan chức Mỹ nhận định Venezuela có thể mất 11 tỷ USD từ xuất khẩu dầu mỏ trong năm tới do biện pháp cấm vận.

"Với động thái này, họ đang cố đánh cắp Citgo từ người dân Venezuela chúng ta. Hãy cảnh giác, Venezuela", Maduro nói thêm. Tổng thống Venezuela có bài phát biểu khi dự lễ chào đón các nhà ngoại giao Venezuela được triệu hồi từ Mỹ sau khi Washington công nhận lãnh đạo phe đối lập Juan Guaido.

Guaido tự nhận là "tổng thống lâm thời" cho đến khi Venezuela tiến hành cuộc bầu cử mới và kêu gọi Maduro từ chức. Mỹ, Canada, Australia, Israel cùng một loạt quốc gia Mỹ Latin nhanh chóng công nhận Guaido. Các nước Liên minh châu Âu (EU) hôm 26/1 cũng ra tối hậu thư cho biết sẽ công nhận Guaido là lãnh đạo hợp pháp nếu Maduro không tổ chức bầu cử trong vòng 8 ngày.

Guaido hôm 28/1 cho biết ông sẽ kiểm soát các tài sản ở nước ngoài của Venezuela để Maduro không thể có được những tài sản này trong quá trình rút lui khỏi vị trí tổng thống.

Hai trong số các nước ủng hộ Maduro là Nga và Trung Quốc chỉ trích hành động can thiệp của nước ngoài vào vấn đề nội bộ của Venezuela, khẳng định ông là tổng thống hợp pháp và ủng hộ các nỗ lực ổn định tình hình của chính phủ. Maduro cũng nhận được sự ủng hộ lớn từ giới lãnh đạo quân sự ở Caracas, những người tuyên bố sẽ tiếp tục bảo vệ hiến pháp, chủ quyền quốc gia, không công nhận Guaido và bảo vệ Maduro đến cùng.

Theo BBC và vnexpress