Nhà Trắng lo bị phản thùng trong cuộc chiến luận tội Trump

Một số thành viên đảng Cộng hòa đang có thái độ thiếu rõ ràng về cuộc điều tra luận tội Trump, khiến Nhà Trắng không khỏi bất an.

>>Trump cáo buộc đảng Dân chủ 'nỗ lực đảo chính'

Lãnh đạo phe Dân chủ thiểu số tại Thượng viện Mỹ Chuck Schumer hôm 15/12 nêu ra các yêu cầu của đảng cho phiên tòa luận tội Tổng thống Donald Trump tại Thượng viện sẽ diễn ra đầu năm 2021. Trong các yêu cầu này, Schumer không giấu giếm việc muốn đưa nhiều nhân chứng tới phiên tòa, cũng như lôi kéo các thành viên đảng Cộng hòa trung dung về cùng phe trong cuộc chiến luận tội Trump.

Các yêu cầu của Schumer đang tạo thêm chú ý cũng như áp lực chính trị đối với một số thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, những người đã nỗ lực hết mình để tránh "ánh đèn sân khấu". Họ cũng có thể là yếu tố làm thay đổi hoàn toàn diễn biến của phiên tòa luận tội Trump.

Theo các nguồn tin am hiểu vấn đề, quan điểm khác biệt của nhóm thượng nghị sĩ Cộng hòa trung dung này về phiên tòa luận tội Trump đang khiến Nhà Trắng và các lãnh đạo đảng Cộng hòa không khỏi lo ngại.

Nhóm này gồm những thượng nghị sĩ đang nỗ lực tái tranh cử như Susan Collins đến từ Maine, người đang muốn thể hiện sự độc lập với Trump, hay các thượng nghị sĩ kỳ cựu như Lamar Alexander của Tennessee, người sắp nghỉ hưu và không còn tha thiết với việc phải thể hiện sự ủng hộ chính trị với Tổng thống, hay Mitt Romney, thượng nghị sĩ bang Utah thường xuyên phê phán phong cách lãnh đạo của Trump và muốn biết thêm về cáo buộc "đổi chác" mà Tổng thống đưa ra với Ukraine.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại một sự kiện ở New York hôm 24/9. Ảnh: Reuters

Romney có lẽ là tiếng nói từ đảng Cộng hòa chỉ trích Trump mạnh mẽ hơn cả. Trump mới đây gọi Romney là "kẻ khoa trương" đã chống đối ông ngày từ những ngày đầu. Hành động này khó lòng giúp Trump thu phục được lòng trung thành từ Romney.

Nếu chỉ với 4 người, nhóm không đủ lớn để đe dọa vị trí của Tổng thống Trump, bởi cần có ít nhất 20 thượng nghị sĩ Cộng hòa phản đối Trump để Tổng thống có thể bị phế truất với ít nhất 67 phiếu trong số 100 ghế tại Thượng viện. Không ai tin viễn cảnh đó sẽ xảy ra.

Tuy nhiên, nếu 4 đảng viên Cộng hòa này "quay lưng" với Trump, đảng Dân chủ với 47 thượng nghị sĩ sẽ có đủ 51 phiếu để giành thế đa số và có được những chiến thắng quan trọng như yêu cầu người ra làm chứng, đòi cung cấp các tài liệu liên quan và thúc đẩy các thủ tục tố tụng khác trong quá trình xét xử tại Thượng viện.

Lãnh đạo phe đa số tại thượng viện Mitch McConnell đang cố gắng để tránh những tình huống bất ngờ như vậy, nhưng ông vẫn chưa đạt được thỏa thuận trong các cuộc đàm phán với Schumer về những quy định tại phiên tòa.

McConnell từng cảnh báo phiên tòa luận tội Tổng thống Trump hoàn toàn có thể đổi chiều bởi 51 phiếu. Phe Cộng hòa và phe Dân chủ chiếm lần lượt 53 và 47 ghế tại Thượng viện, đồng nghĩa chỉ cần 4 đảng viên Cộng hòa "phản thùng" và đứng về phe Dân chủ cũng đủ tạo ra tác động lớn.

Ngoài 4 cái tên đáng chủ ý kể trên, vẫn còn những gương mặt khác tiềm ẩn khả năng khiến cục diện thay đổi, chẳng hạn thượng nghị sĩ Cory Gardner của Colorado. Gardner cũng như Collins đều sắp tái tranh cử ở những bang tím, nơi tỷ lệ cử tri ủng hộ đảng Dân chủ và Cộng hòa ngang bằng. Vì thế, họ cần đảm bảo sự cân bằng để vừa thu hút các cử tri độc lập trong bang của mình vừa tránh làm tức giận những cử tri ủng hộ Trump.

Thượng nghị sĩ Mitt Romney của Utah. Ảnh: Reuters.

Thượng nghị sĩ Lisa Murkowski của Alaska đã thách thức Trump và đảng Cộng hòa bằng việc phản đối bãi bỏ đạo luật Obamacare, di sản của cựu tổng thống Barack Obama, và bỏ phiếu chống Brett Kavanaugh, ứng viên thẩm phán tòa án tối cao do Trump đề cử.

Thượng nghị sĩ Ben Sasse ở Nebraska và thượng nghị sĩ Joni Ernst ở Iowa đều từng chỉ trích Trump vì những điều ông đã làm hoặc nói, đặc biệt là về thuế quan, dù Trump được ủng hộ ở các bang của họ.

Dù vậy, đến nay, chưa có bằng chứng cho thấy bất kỳ ai trong số các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa sẽ quay lưng với Trump. Nhiều người từ chối trả lời câu hỏi về việc có sẵn sàng ra làm chứng hay có thái độ không rõ ràng khi được hỏi về cuộc điều tra luận tội Trump.

"Không phải tôi không có quan điểm mà chỉ là tôi không sẵn sàng chia sẻ cho tới khi tôi có cơ hội nói chuyện với những người khác và hiểu được quan điểm của họ. Lúc đó, tôi sẽ có thứ để nói với các bạn", Romney trả lời phỏng vấn CNN.

Ernst hôm 16/12 cho thấy bà có vẻ sẽ không quay lưng với Trump khi ra tín hiệu rằng bà không thích thú một phiên tòa luận tội có nhiều nhân chứng, đồng thời nói với phóng viên rằng phiên tòa nên "càng ngắn càng tốt". "Đây là một bài kiểm tra chính trị. Hãy làm nó cho xong", bà nói.

Vũ Hoàng (vnexpress theo CNN)